Èske Maladi alzayme a ak demans menm bagay la?

ChristodoulouChristopher Christodoulou, PhD
Klinik ak Rechèch Neuropsychologist
Stony Brook Sant pou Ekselans pou Maladi alzayme a
PalekarNikhil Palekar, MD
Direktè, Geriatris Sikyatri
Direktè Medikal, Stony Brook Center
nan ekselans pou maladi alzayme la

Demans se yon tèm ki dekri nan yon pakèt domèn sentòm ki asosye ak yon bès nan memwa oswa lòt ladrès panse ase grav diminye kapasite yon moun nan fè aktivite chak jou. Li te rele youn nan pi gwo defi mondyal pou sante ak swen sosyal nan 21yèm syèk la.

Ki diferans ki genyen ant maladi alzayme a ak demans?
Dr Palekar:
Demans li menm se pa yon maladi. Li se yon sentòm nan yon maladi nan sèvo kache. Gen anpil kòz posib nan demans, kèk nan yo ki ka elimine avèk dyagnostik apwopriye ak tretman, patikilyèman si yo jwenn kòz la san pèdi tan. Maladi alzayme a se fòm ki pi komen nan demans, kontablite pou 60 a 80 pousan nan ka yo. Li se yon irevokabl, maladi pwogresif nan sèvo ki tou dousman detwi memwa ak ladrès panse, ak evantyèlman menm kapasite nan pote soti nan travay yo ki pi senp.

Ki sa ki lakòz alzayme a?
Dr Palekar:
Pandan ke nou toujou pa konnen ki jan pwosesis la kòmanse, li parèt ke domaj nan sèvo a kòmanse yon dekad oswa plis anvan pwoblèm parèt. Pandan peryòd sa a, pandan ke moun yo ka gratis nan sentòm yo, chanjman toksik yo ap pran plas nan sèvo a. Depo nòmal nan pwoteyin fòme nan tout sèvo a, sa ki lakòz newòn yon fwa-an sante yo kòmanse travay mwens efikasite. Apre yon tan, newòn sa yo pèdi kapasite yo nan fonksyone ak kominike youn ak lòt, epi evantyèlman yo mouri. Kòm pwogrè alzayme a, domaj la gaye nan yon estrikti ki tou pre nan sèvo a rele ipokanp la, ki se esansyèl nan fòme memwa. Kòm plis newòn mouri, rejyon nan sèvo ki afekte kòmanse retresi. Pa etap final la nan alzayme a, domaj se toupatou, ak tisi nan sèvo te retresi anpil.

Èske li yon rezilta natirèl nan aje?
Dr Christodoulou:
Non. Okazyonèlman pèt memwa twò grav ka yon pati nan aje, men alzayme a se pa. Sepandan, pi gwo faktè risk li te ye a ap ogmante laj, epi pifò moun ki gen alzayme a gen 65 an oswa plis. Anviwon senk pousan nan moun ki gen maladi a gen kòmansman bonè, ki souvan parèt nan 40s yon sèl la oswa 50s.

Ki siy ki pi komen?
Dr Christodoulou:
Siy alzayme a ka pi difisil pou idantifye nan moman sa a nan COVID-19 paske viris la te deranje woutin ak ogmante estrès, ki ka lakòz pwoblèm mantal. Sepandan, yon siy komen byen bonè se yon pèt memwa pou nouvo enfòmasyon ki kòmanse deranje lavi chak jou. Gen lòt ki gen ladan nouvo pwoblèm nan pale ak ekri, konfizyon ak tan oswa espas, oswa retire nan travay oswa aktivite sosyal.

Èske gen yon gerizon?
Dr Palekar:
Non, men deteksyon bonè ak tretman ka ede. Medikaman ka ralanti pwogresyon nan sentòm yo, bay pasyan yo ak fanmi yo opòtinite pou planifye pou lavni. Genyen tou pwogram ki ka sipòte moun kap bay swen yo pou ede diminye chay yo ak estrès yo.

Nenpòt konsèy sou prevansyon?
Dr Christodoulou:
COVID-19 te konplike sa a tou, men petèt li se yon bon moman pou kòmanse yon abitid an sante tankou mache, yon ekselan egzèsis aerobic ki ka diminye risk alzayme la. Klas Egzèsis yo disponib tou sou entènèt, menm jan ak resous edikasyonèl pou fè egzèsis tèt ou. Rete sosyalman aktif ka ede tou, menm si nou dwe kenbe distans fizik. Lòt konsèy prevansyon gen ladan yo manje yon rejim alimantè ki an sante ak diminye tansyon wo ak kolestewòl segondè.

Ki diferans ki genyen nan Stony Brook?
Dr Palekar:
Stony Brook Sant Ekselans pou Maladi alzayme a sipòte pa yon sibvansyon nan Depatman Sante NYS. Li nan youn nan sèlman 10 sant sa yo nan eta a ak yon sèl la sèlman k ap sèvi Nassau ak Suffolk konte. Espesyalis klinik nou yo ofri evalyasyon ak sèvis dyagnostik ki gen ladan plan swen endividyalize ak rekòmandasyon tretman, rekòmandasyon nan sèvis ak resous kominotè, kontak nan swen prensipal ak lòt pwofesyonèl swen sante, asistans lang, ak enfòmasyon sou esè klinik nan Stony Brook ak lòt kote.

Pou pran yon randevou, rele (631) 954-2323.
ceadlongisland.org

OPSYON TELEHEALTH

Nou ofri vizit Telehealth, ki pèmèt pasyan nou yo ki gen demans resevwa swen-wo kalite nou yo soti nan sekirite ak vi prive nan kay yo. Pou wè si bezwen ou yo ka satisfè nòmalman, rele nou nan (631) 954-2323. 

Aprann plis:
stonybrooktelehealth.com
daphne.perry@stonybrookmedicine.edu