Judith Crowell, MD, yon sikyat timoun ak adolesan nan Stony Brook Medsin bay Sur enpòtan ak konsèy sou sa ou ka fè pou ede nan yon moman lè lapenn ak lapenn ap afekte fanmi yo nan fason san parèy akòz distans sosyal pandan COVID-19.
Nan tan sa a nan pandemi COVID-19, anpil fanmi yo gen pèt nan moun yo renmen. Pwosesis la nan chagren ak dèy yo deranje pa distans sosyal, fè li difisil vrèman make yon pase ak pataje doulè a.
Avèk yon lanmò plis previzib, gen opòtinite yo di orevwa ak kèk planifikasyon ka fè. Lanmò akòz pandemi COVID-19 yo twomatik: Yo pa t atann yo. Yon anbilans ka rive pou yon moun ou renmen ki gen difikilte pou respire. Si te gen opòtinite yo di orevwa, yo ka yo te limite oswa menm fè adistans avèk èd nan yon travayè swen sante ki, sepandan pran swen, ap konbat tèt yo fè fas ak estrès estraòdinè ak mayitid nan sa ki travay yo kounye a genyen ladan.
Li fasil pou wè kijan timoun ka neglije nan sitiyasyon sa yo. Menm nan tan òdinè, timoun yo souvan kite soti nan diskisyon ak evènman ki antoure lanmò, kòm granmoun ki bò kote yo yo preyokipe ak chagren pwòp yo ak akable pa preparasyon ak planifikasyon.
Lè timoun fè eksperyans pèt yon moun ki pre yo, sitou yon paran, yo pèdi yon gwo òganizasyon, lanmou, ak moun ki bay sipò nan lavi yo. Moun ki ta tipikman ede yon timoun fè fas ak pè, doulè, ak pèt se pa gen ankò yo rive jwenn soti nan. Wòl sa a ka kite pou lòt moun kap bay swen ki pa konnen timoun nan tou.
Timoun ki gen laj diferan manyen lanmò ak doulè yon fason diferan
Li enpòtan pou konnen ke timoun ki gen laj diferan konprann lanmò trè diferan epi yo ka bezwen sipò diferan. Yo pa eksprime lapenn menm jan ak adolesan ak granmoun yo fè; chagren yo ka mwens evidan, paske kapasite yo pou diskite sou santiman yo souvan limite. Apre sa, yo ap fasil distrè pa jwe, se konsa li ka gade tankou si yo ap endiferan. Sa a ka mennen granmoun yo minimize eksperyans yon timoun nan pèt la.
- Timoun Piti ak preskolè pa konprann lanmò pèmanan e tout moun finalman mouri. Yo ka mande pou retounen yon moun ki pèdi. Jèn timoun espesyalman vle konfò fizik lè yo ap fache. Otan ke posib, anbrase ak kenbe yon timoun ap ede. Kenbe nan tèt ou, sepandan, ke kèk timoun pa vle yon ranplasan pou moun ki pèdi epi yo pral lite jwenn lwen. Nan lòt men an, yo ka clingy ak rechiya. Li fasil pou wè ki jan granmoun yo ka jwenn ranje sa a nan reyaksyon ki sòti nan yon timoun nan chagren defi fè fas a nan pwen ke granmoun nan ki byen siyifikasyon ka evantyèlman tounen soti nan ap eseye ede.
- Ki pi gran preskolè ak jèn timoun ki gen laj lekòl yo konnen lanmò se pèmanan, men yo anjeneral panse ke sèlman moun ki fin vye granmoun mouri. Lè yo fè eksperyans yon pèt, yo ka kwè ke yo te koze lanmò a. Yo bezwen rasirans de lòt moun ke sa a se pa vre. Nan yon moman lè nou souvan pa konnen ki jan COVID-19 te kontra oswa si yon moun te tout bon neglijans, sa a ka vre pou pi gran timoun ak granmoun kòm byen. Li trè fasil blame lòt moun ak tèt nou.
- Pi gran timoun ki gen laj lekòl kòmanse konprann lanmò plis tankou granmoun fè. Yo konnen ke se pa sèlman granmoun aje ki mouri. Epi yo konnen yo ka mouri. Yo ka enkyete ke moun ki mouri a se solitèr oswa frèt. Enkyetid sa yo ka fè yon timoun vin pi enkyete ak pè pou tèt yo oswa lòt moun, ki gen ladan moun nan yo te pèdi.
- Adolesan yo se plis chans yo di bagay sa yo tankou, "li jis pa jis" oswa ke moun yo renmen "pa t 'merite mouri." Yo ka fache epi kache tristès yo. Yo ap tou tipikman plis okouran pase timoun ki pi piti yo, nan detrès la ki lòt manm fanmi yo santi yo. Kòm yon rezilta, yo souvan eseye "fò" epi yo pa montre doulè yo.
Èske bagay yo ap vin pi bon?
Pou pifò timoun ak adolesan, pati ki pi entans nan chagren pral fennen nan apeprè 4 a 6 mwa, men pral gen vag nan chagren pou yon ane oswa plis, espesyalman nan jou ferye, anivèsè nesans, oswa lòt evènman oswa eksperyans lè prezans yon sèl la te renmen an. espesyalman te note ak rate, tankou gradyasyon. Bon nouvèl la se ke pi fò timoun yo pral refè byen menm soti nan yon pèt twomatik.
Ki jan yo ede yon timoun (ak tout moun) refè
-
- Mete timoun nan nan rituèl ak aktivite ki ede sonje moun ou renmen an, ki gen ladan planifikasyon ak patisipasyon nan sèvis janm bliye yo oswa aktivite yo
- Pale sou santiman ak moun ki te mouri ak istwa ak souvni
- Ede sipòte akseptasyon nan lanmò pa eksplike ke:
- Moun nan pa t 'vle mouri
- Moun nan pa t 'vle kite timoun nan
- Moun ki mouri a pap retounen. Pa kreye fo espwa nan di bagay sa yo tankou, yo ap "byen lwen" oswa "dòmi"
- Kwayans relijye kapab trè itil
- Ofri chalè kontinyèl ak afeksyon nan paran siviv la oswa granparan ak lòt moun kap bay swen
- Di timoun nan yo pral san danje, pran swen, ak renmen
- Di timoun nan yo enpòtan ak valè
- Kenbe estrikti ak yon woutin- - Li enpòtan sonje ke lavi a pa nòmalman konsa enprevizib ak dificil