Mwen pa ka sispann bat je. Èske mwen gen sendwòm Tourette?

MaurerCarine W. Maurer, MD, PhD
Mouvman Maladi nerolog
Direktè, Stony Brook TAA Sant Ekselans pou Sendwòm Tourette ak Troubles Tic, Stony Brook Neurosciences Institute
GillettDodie Gillett, PhD
Sikològ klinik ki gen lisans, Ko-Direktè, Stony Brook TAA Sant Ekselans pou Sendwòm Tourette ak Troubles Tic, Stony Brook Neurosciences Institute

Ekspè nou yo eksplike diferans ki genyen ant tik ak sendwòm Tourette ak poukisa li enpòtan pou chèche tretman nan men founisè swen sante ki resevwa fòmasyon espesyal nan maladi sa yo.

Ki sa ki tik?

Doktè Maurer: Tik yo se mouvman toudenkou (tik motè) oswa son (tik vokal) ke yo fè repete e envolontèman. Tik motè pi souvan kòmanse nan zòn nan tèt ak kou epi yo ka gen ladan je kliyote, mouvman nen, grimas (yon ekspresyon trese vizaj) ak zepòl monte zèpòl. Sepandan, nenpòt ki pati nan kò a ka patisipe, ki gen ladan bra yo ak janm yo. Tik vokal ka varye ant sniffing ak gòj-netwaye repete silab, mo oswa fraz.

Èske mwen ka depasse tik mwen yo?

Doktè Gillett: Repons lan kout se wi. Tik tipikman kòmanse pandan anfans - souvan alantou laj kat a sis. Li trè komen pou timoun ki gen laj lekòl yo gen tik. An reyalite, sou 15 pousan nan timoun eksperyans tik nan kèk pwen. Tik souvan vin pi grav pandan ane yo ant (ki gen laj uit a 12). Lè tik miltip yo prezan pou plis pase yon ane, yo rele sa yon maladi kwonik tik. Menm si mwens komen nan granmoun, maladi kwonik tik ka gen enpak sou tou de timoun ak granmoun ak ka lakòz gwo detrès. Gen kèk moun ki ka fonksyone byen nan kay, lekòl, travay ak lòt sitiyasyon sosyal malgre tik yo. Pou lòt moun, tik ka alèz ak pwoblèm. Bon nouvèl la se ke tik yo gen tandans diminye sou tan ak anpil moun depasse tik yo pa laj majè.

Ki sa ki sendwòm Tourette?

Doktè Maurer: Sendwòm Tourette, ki rele apre doktè ki te premye dekri li an 1885, se yon kalite maladi tik kote yon moun gen plizyè tik motè ak omwen yon tik vokal pandan omwen 12 mwa. Pou yo ka dyagnostike ak sendwòm Tourette, tik sa yo dwe kòmanse anvan laj 18 an.

Ki lòt kondisyon yo pafwa detekte ak sendwòm Tourette ak lòt maladi tik?

Doktè Gillett: Pafwa yon dyagnostik tik oswa sendwòm Tourette ka gen ladan tou dyagnostik yon lòt maladi. Moun ki gen twoub tik kwonik tankou sendwòm Tourette ka gen tou maladi obsession konpulsif (OCD) oswa sentòm OCD ki tankou. Sa yo ka gen ladan bezwen manyen objè nan yon fason patikilye oswa fè aksyon repete jiskaske yo jwenn yon sans de lapè. Twoub defisi atansyon/ipèaktivite (ADD/ADHD) se tou komen nan moun ki gen maladi tik. Anksyete oswa sentòm atitid, otis, ak/oswa pwoblèm sosyal oswa aprantisaj ka prezan tou.

Ki jan yo dyagnostike sendwòm Tourette ak maladi tik?

Doktè Maurer: Li bezwen yon newològ ki resevwa fòmasyon espesyal nan sendwòm Tourette ak maladi tik pou fè dyagnostik yon moun avèk presizyon. Tretman varye de moun a moun. Nan sant nou an, nou bay yon evalyasyon konplè pou detèmine yon plan tretman ki pran an konsiderasyon etap devlopman moun nan ak konbyen tik yo entèfere ak lavi yo. Gen kèk moun ki gen sentòm grav yo ka sèlman bezwen rasirans ak edikasyon. Lè tretman adisyonèl rekòmande, li ka gen ladan:

  • Medikaman oral
  • Piki toksin botilinòm
  • CBIT (Comprehensive Behavioral Intervention for Tics) - yon terapi estriktire espesifik pou tik
  • DBS (Deep Brain Stimulation) - yon opsyon chirijikal pou ka grav ki pa reponn ak lòt tretman

Poukisa Stony Brook?

Doktè Maurer: Sant nou an se youn nan sèlman 23 sant ekselans Tourette Association of America (TAA) ki deziyen nan peyi a e li se youn nan sèlman nan Long Island. Nan Sant Ekselans Stony Brook TAA pou sendwòm Tourette ak Troubles Tic, objektif nou se bay yon plan tretman Customized pou ede chak moun santi yo pi byen ak plis kontwòl sou sentòm yo. Ekip newològ, sikològ, sikyat, nerosikològ ak espesyalis medsin familyal nou an travay kole kole pou ede moun ak fanmi yo adrese defi chak jou pou viv ak tik yo epi bay moun yo pouvwa pou yo jere tik yo pi byen. 

Pou pran yon randevou oswa pou plis enfòmasyon, rele (631) 444-3448, oswa vizite neuro.stonybrookmedicine.edu/tics